Dla jednych szczyt w Górach Świętokrzyskich, dla innych ważne miejsce kultu religijnego. Niezależnie od opinii, jedno jest pewne – Łysa Góra potrafi zachwycić. Zwana także Łyścem oraz Świętym Krzyżem, położona jest we wschodniej części pasma Łysogór w Nowej Słupi. Niezwykła okolica oraz niewielka wysokość (594 m n.p.m) sprawiają, że Łysa Góra bywa często wybierana na tzw. pierwszy raz w górach. Dlatego jeśli zastanawiasz się, gdzie zabrać dzieci na pierwszą wycieczkę w góry, to Łysa Góra będzie odpowiednim wyborem.
Trasa na szczyt jest prosta, przyjemna i pełna przepięknych widoków. Nic dziwnego, że została objęta ochroną Świętokrzyskiego Parku Narodowego. O niezwykłych walorach przyrodniczych świadczą m.in. gołoborza. Te rumowiska skalne pokrywające szczyty gór liczą sobie nawet 500 milionów lat! Na terenie Łysej Góry zajmują one prawie 4 hektary, stając się nie tylko wizytówką regionu, ale przede wszystkim symbolem surowego, pierwotnego piękna Gór Świętokrzyskich.
Opisując wyjątkowość Łysej Góry, nie sposób zapomnieć o tutejszych zabudowaniach klasztornych. Powstałe na początku XII wieku, uznawane są za jedno z najważniejszych polskich sanktuariów. Jest to związane z relikwiami drzewa krzyża świętego, na którym miał umrzeć Jezus Chrystus. Według legendy, zostały podarowane opactwu przez węgierskiego królewicza Emeryka w ramach podziękowania za odnalezienie drogi. Dzisiaj można je podziwiać w kaplicy Oleśnickich, z czego korzystają liczne grupy pielgrzymów z Polski oraz z zagranicy.
Pomimo coraz większej liczby turystów, Łysa Góra wciąż pozostaje owianą mgłą tajemnicy. Miejscowe legendy o diabłach, sabatach czarownic i innych niezwykłych wydarzeniach przykuwają uwagę, podobnie jak pozostałości przedchrześcijańskiego miejsca kultu Słowian. Usypane na przełomie IX i X wieku, służyły najprawdopodobniej za świątynię trzech bożków: Łady, Body i Lela. Zaintrygowani? W takim razie sprawdźcie którędy wejść na Łysą Górę oraz jakie inne miejsca warto odwiedzić w trakcie wizyty w tej okolicy.
Jeśli kochasz górskie wędrówki i chcesz odkryć nie tylko te najbardziej znane szlaki, ale też mniej uczęszczane, a równie piękne szczyty, koniecznie zajrzyj do naszego artykułu o górach w Polsce. Znajdziesz tam propozycje tras zarówno dla początkujących turystów, jak i dla doświadczonych wspinaczy, którzy szukają spokojniejszych zakątków z dala od tłumów. 🥾
Co znajdziesz w okolicy?
Malownicze gołoborza
Klasztor z relikwią drzewa krzyża św.
Liczne szlaki turystyczne
Świętokrzyski Park Narodowy
Puszcza Jodłowa
Ciekawe muzea
Poznaj najlepsze obiekty w polskich górach 🏔
Łysa Góra – dlaczego warto tu przyjechać?
- Dla wyjątkowych walorów przyrodniczych 🌲 – Łysa Góra znajduje się na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, w którym można podziwiać malownicze krajobrazy i unikalne formacje geologiczne. Dzięki nim doświadczysz surowego piękna natury Gór Świętokrzyskich i oderwiesz się od codziennej, wielkomiejskiej atmosfery.
- Dla bogatej historii – liczne legendy oraz tradycje sięgające średniowiecza sprawiają, że Łysa Góra staje się fascynującym miejscem dla każdego, kto oczekuje czegoś więcej niż ładnego widoku.
- Dla zabytkowych kościołów i sanktuariów – na szczycie Łysej Góry znajdują się zabudowania klasztorne z XII wieku, uznawane za jedno z najważniejszych miejsc religijnych w Polsce. Wpływają na to przede wszystkim relikwie drzewa krzyża świętego, które przyciągają pielgrzymów od ponad 700 lat.
- Dla doskonałych szlaków turystycznych – trasy na Łysą Górę są dosyć łatwe do przejścia. Dlatego stają się idealnym wyborem na pierwszą górską wyprawę, szczególnie dla rodzin z małymi dziećmi. 👧 Niewielka wysokość (594 m n.p.m.) oraz łagodne podejścia zapewniają przyjemny spacer bez nadmiernego wysiłku.
- Dla spektakularnych widoków z wieży widokowej – na Łysej Górze znajdziesz wieżę widokową, z której rozciągają się przepiękne widoki na okoliczne lasy, wzgórza i doliny. To świetna okazja do zrobienia niezapomnianych zdjęć i zachwycenia się panoramą Gór Świętokrzyskich.
- Dla atrakcyjnej lokalizacji – Łysa Góra położona jest w pobliżu Nowej Słupi. To czyni ją łatwo dostępną zarówno dla turystów zmotoryzowanych, jak i tych korzystających z transportu publicznego. To wszystko sprawia, że będzie doskonałym wyborem nawet na krótki, weekendowy wyjazd.
Łysa Góra – atrakcje i miejsca warte zobaczenia
Piękne widoki, wspaniałe zabytki i lasy, w których można zanurzyć się po uszy – Łysa Góra to miejsce wyjątkowe pod wieloma względami. Nic dziwnego, że zajmuje wysoką lokatę wśród kierunków wybieranych na weekendowe wycieczki. Jeśli pragniesz oderwać się od codzienności i spędzić dzień w przyjemnym otoczeniu, to musisz koniecznie tu przyjechać! Samochodem, autobusem miejskim lub prywatnym busem – opcji masz wiele, dzięki czemu możesz wybrać tę, która będzie najwygodniejsza. Czy to nie dobra motywacja do przyjazdu?
Zwiedzając Łysą Górę, nie zapomnij zajrzeć do okolicznych atrakcji. A jest ich naprawdę sporo! To nie tylko przepiękne szlaki turystyczne, dopasowane do zróżnicowanej kondycji fizycznej, ale również zapierające dech w piersiach zabudowania klasztorne, unikatowy park narodowy, magiczny zalew i niezwykłe muzeum. Znajdzie się też coś dla miłośników dużych miast! Brzmi nieźle, prawda? Pakuj zatem plecak 🎒 i wyrusz na poszukiwanie swojej łysogórskiej przygody. Naprawdę warto!
Zauroczyły Cię Góry Świętokrzyskie? Szukasz innych, magicznych miejsc w Polsce? W takim razie sprawdź nasz artykuł o 🦉 Górach Sowich i odkryj Sudety Środkowe.
#1 Szlaki turystyczne na Łysą Górę
Czy wiesz, że na Łysą Górę prowadzą tylko trzy szlaki turystyczne? Co więcej, są na tyle łatwe i krótkie, że każdy przejdzie je bez problemu. Nawet rodziny z małymi dziećmi! 1️⃣ Najkrótsza i najłatwiejsza jest trasa z Huty Szklanej. Jej przejście zajmie Ci zaledwie 40 minut. To asfaltowa droga biegnąca przez las, który zapewnia nie tylko wspaniałą atmosferę, ale też przyjemny cień w czasie upalnych dni. Nic, tylko korzystać!
2️⃣ Nieco dłuższy jest szlak niebieski, zwany też Drogą Królewską. Zaczyna się w Nowej Słupi i zapewnia wejście na szczyt w ciągi 60 minut. Po drodze czekają na Ciebie stacje drogi krzyżowej, a bliżej końca trasy – spore przewyższenie w formie kamiennych schodków. 3️⃣ Lubisz większe wyzwania? W takim razie nie pozostaje Ci nic innego, jak 2,5-kilometrowy szlak wiodący ze wsi Trzcianka. Ma największe przewyższenie i najmniejszy ruch, dlatego będzie doskonałym wyborem dla każdego, kto pragnie docenić magię gór w ciszy i spokoju.
#2 Łysa Góra: Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej
Czym byłaby Łysa Góra bez klasztoru? To najważniejszy punkt całej wyprawy. I to nie tylko dla pielgrzymów, ale dla każdego, kto pragnie zobaczyć na własne oczy prawdziwe cudo architektoniczne. Stoi za nim wielowiekowa tradycja, sięgająca początków XII wieku. Obiekt nabrał szczególnego znaczenia 200 lat później, kiedy to w 1306 roku Władysław Łokietek przekazał zakonowi relikwie drzewa krzyża świętego. Od tego czasu klasztor stał się głównym miejscem kultu religijnego dla królów i książąt polskich.
Dzisiaj w skład opactwa, oprócz wspomnianego wyżej klasztoru i kościoła, wchodzi zabytkowa dzwonnica, brama wschodnia z końca XVIII wieku, prehistoryczne wały kamienne oraz probostwo szpitalne. Najpiękniej prezentuje się ołtarz główny z obrazem Franciszka Smuglewicza oraz kaplica Oleśnickich, będąca schronieniem dla relikwii krzyża świętego. Wszystko udostępnione dla zwiedzających, dlatego warto spędzić tu dłuższą chwilę i zanurzyć się w atmosferze miejsca, które łączy w sobie wielką historię, duchowość i architektoniczne piękno.
#3 Świętokrzyski Park Narodowy
Aby wejść na Łysą Górę, musisz przejść przez teren Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Utworzony w 1950 roku, jest jednym z najstarszych parków narodowych w Polsce. Jego symbolem są słynne gołoborza, czyli rumowiska skalne widoczne na szczytach Łysogór. Park obejmuje także malownicze lasy jodłowo-bukowe oraz liczne torfowiska, będące ostoją wielu gatunków roślin i zwierząt. Do tych najciekawszych należą m.in. tojad dzióbaty, paprotnik kolczysty czy ropucha szara. 🐸 A wszystkie dostępne niemal na wyciągnięcie ręki.
Teren parku obejmuje również Łysicę, część Pasma Klonowskiego z górami Psarską, Miejską i Bukową, część Pasma Pokrzywiańskiego z Chełmową Górą oraz część Dolicy Wilkowskiej i Dębniańskiej. Całość liczy sobie ponad 7600 hektarów wypełnionych unikalnymi ekosystemami, stanowiącymi prawdziwy raj dla miłośników przyrody, poszukiwaczy ciszy i spokoju oraz tych, którzy pragną odkrywać tajemnice Gór Świętokrzyskich.
#4 Zalew Chańcza
W pobliżu Łysej Góry znajduje się też zalew Chańcza, malowniczy zbiornik wodny powstały na rzece Czarnej Staszowskiej. Powstały w latach 70. XX wieku, jest jednym z największych sztucznych jezior w regionie i równocześnie doskonałym miejscem na relaks i aktywności wodne. Możesz uprawiać tu żeglarstwo, kajakarstwo, windsurfing 🏄♂️ oraz różne sporty motorowe. Nawet zwykłe pływanie sprawia wiele radości.
Otoczony lasami i polami, Zalew Chańcza jest również prawdziwym rajem dla wędkarzy. 🎣 Uznawany jest za jedno z najlepszych łowisk sandacza w Polsce, ale możesz tu spotkać również takie ryby, jak szczupak, leszcz, okoń czy sum. Jeżeli szukasz relaksu na łonie Natury w przyjemnym otoczeniu, to zalew Chańcza powinien znaleźć się na Twojej liście miejsc do odwiedzenia w województwie świętokrzyskim.
#5 Kielce
Łysa Góra jest doskonale skomunikowana z większością okolicznych miasteczek, a także z samą stolicą województwa. Od Kielc dzieli Cię zaledwie 40 kilometrów, dlatego warto je potraktować nie tylko jako punkt startu, ale też jako kierunek turystyczny. W końcu masz do czynienia z dynamicznie rozwijającym się miastem o bogatej historii, licznych atrakcjach turystycznych i rozbudowanej ofercie kulturalnej. Dla każdego znajdzie się coś dobrego!
Wszystko zaczyna się w centrum, które mieści urokliwy rynek, zabytkową katedrę oraz Pałac Biskupów Krakowskich, obecnie pełniący rolę muzeum. Kielce słyną również z rezerwatu Kadzielnia, będącego nie tylko atrakcją geologiczną, ale też miejscem, gdzie odbywają się liczne koncerty oraz inne wydarzenia kulturalne. Warto też przespacerować się reprezentacyjną ulicą Sienkiewicza, która kieruje nie tylko do przytulnych kawiarenek, ale również do modernistycznego dworca autobusowego.
#6 Park Legend w Nowej Słupi
O tym, że Świętokrzyskie potrafi oczarować, świadczy też nowoczesne centrum muzealno-edukacyjne Park Legend w Nowej Słupi. Znajduje się u podnóża Łysej Góry, na jednej z tras wiodących na szczyt. Dzięki niemu możesz w jednej chwili przenieść się w świat świętokrzyskich opowieści, mitów oraz legend, związanych m.in. z czarownicami, 🧙♀️ sabatami i dawnymi wierzeniami ludowymi. A to wszystko przedstawione w bardzo atrakcyjnej formie.
Park podzielony jest na kilka stref, obejmujących m.in. ścieżkę edukacyjną, salę muzealną, kino 3D, strefę relaksu oraz amfiteatr. Dodatkowo znajdziesz tu liczne instalacje i rzeźby, które ożywiają historie przekazywane z pokolenia na pokolenie. Dzięki temu Park Legend staje się idealnym miejscem dla rodzin z dziećmi, które uwielbiają łączyć zabawę z nauką.
Znajdź wyjątkowy nocleg 💚
Łysa Góra – praktyczne informacje
Łysa Góra to popularny cel wycieczek, dlatego warto poznać kilka wskazówek, które pozwolą czerpać z wyprawy jak najwięcej radości. Dla wielu osób najważniejszy etapem planowania będzie znalezienie odpowiedniego transportu. Jest to o tyle łatwe, że Łysa Góra znajduje się zaledwie 40 kilometrów od Kielc. Możesz tu dojechać zarówno komunikacją miejską, jak i samochodem. Nie musisz martwić się o parking – znajdziesz go na początku każdej trasy.
Aby uniknąć tłumów, zalecamy wybrać się na Łysą Górę wczesnym rankiem lub w dni powszednie – w weekendy na trasie może być nieco tłoczno. Warto zabrać ze sobą wodę i przekąski, ponieważ na szczycie brakuje punktów gastronomicznych. Dobrze też zaopatrzyć się w wygodne buty 🥾 – ścieżki w okolicach gołoborzy mogą być nierówne i śliskie, zwłaszcza po deszczu. Posiadając taki ekwipunek, żadna przeszkoda nie będzie Ci straszna.
Odpocznij w urokliwym domku w lesie 🌳
Łysa Góra – najczęściej zadawane pytania
Wejście na Łysą Górę, niezależnie od wybranej trasy, zajmuje ok. godziny. Szlaki są stosunkowo łatwe, ale mogą zająć więcej czasu w zależności od tempa marszu i liczby przystanków.
Tak. Łysa Góra znajduje się na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, do którego obowiązuje bilet wstępu. Można go kupić w kasie znajdującej się przy wejściu do parku. Koszt to kilka złotych dla osoby dorosłej, dla dzieci, młodzieży i seniorów przewidziano zniżki.
Tak, na Łysej Górze znajduje się klasztor, w którym można zobaczyć relikwie drzewa krzyża świętego. Dodatkowo na szczycie są gołoborza, wieża widokowa oraz muzea. Aby poznać bogatą historię tego miejsca, warto odwiedzić je wszystkie.